ТҮРКІСТАНДА «АУЫЛ – ЕЛ БЕСІГІ» МЕН «АУЫЛ АМАНАТЫ» ЖОБАЛАРЫН БІР БАҒДАРЛАМА АЯСЫНДА БІРІКТІРУ МӘСЕЛЕСІ ТАЛҚЫЛАНДЫ

Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің кеңейтілген отырысында ауылдық өңірлерді дамытуға бағытталған жобаларды тиімді үйлестіріп, бір бағдарлама шеңберінде іске асыру қажеттігін нақты тапсырған болатын. Мемлекет басшысының осы стратегиялық бастамасын іске асыру аясында Түркістан облысында арнайы мәжіліс өтіп, ауылдарды көркейтуге бағытталған «Ауыл – Ел бесігі» мен «Ауыл аманаты» жобаларын біріктіру жайы жан-жақты қарастырылды.

Мәжіліске ҚР Премьер-министрінің орынбасары Қанат Бозымбаев төрағалық етіп, жиынға Ұлттық экономика, Ауыл шаруашылығы, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрліктерінің өкілдері, облыс әкімі Нұралхан Көшеров, аудан және қала әкімдері, басқарма басшылары қатысты.

Басты мақсат – ауылды кешенді қолдау

Қанат Бозымбаев өз сөзінде Мемлекет басшысы ауылдардың еңсесін көтеруге бағытталған барлық мемлекеттік қолдау шараларын бір ізге түсіріп, жаңа тиімді форматта іске асыру қажеттігін айтқанын еске салды. Оның айтуынша, қазіргі таңда ауылдарды дамытуға бағытталған жобалар көп болғанымен, олардың тиімділігі мен үйлесімділігі әркелкі. Сондықтан бұл жобаларды біріктіріп, жүйелі түрде іске асыру арқылы ауылдық аймақтардың әлеуетін арттыруға жол ашылады.

– «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында 2019 жылдан бері 700 млрд теңгеден астам қаржы бөлінсе, «Ауыл аманаты» жобасына 100 млрд теңге қарастырылған. Бұл – ауыл өмірін жақсартуға бағытталған ауқымды ресурстар. Сондықтан да барлық мемлекеттік органдар мен жергілікті әкімдіктер осы жобаларды тиімді үйлестіріп, жаңа механизмдер енгізу арқылы ауылды жан-жақты дамытуға күш салуы керек, – деді Қанат Бозымбаев.

Ол сондай-ақ жобаларды біріктіру кезінде «AMANAT» партиясының ұсыныстары мен қоғам өкілдерінің пікірлерін де ескеру керектігін атап өтті. Түркістан облысындағы жобаларды іске асыру тәжірибесі республикалық деңгейде қолдануға болатын үлгі ретінде бағаланды.

«Ауыл – Ел бесігі» мен «Ауыл аманаты»: Нақты нәтижелер мен жаңа ұсыныстар

Мәжілісте ҚР Ұлттық экономика вице-министрі Бауыржан Омарбеков жобалардың іске асу барысы туралы баяндама жасады. Оның мәліметінше, «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында еліміздің 2,5 мың ауылында 6,6 мыңға жуық жоба жүзеге асырылып, ауылдардың инфрақұрылымдық және әлеуметтік жағдайы жақсарған. Тек биылдың өзінде 900-ден астам жобаны іске асыруға 176,4 млрд теңге жоспарланған.

Ал «Ауыл аманаты» жобасы аясында екі жыл ішінде 17 мыңға жуық жеңілдетілген несие берілген. Бұл ауыл тұрғындарының табысын арттырып, кәсіпкерлікті дамытуға серпін берген. Осы жобалар аясында тек құрылыс, инфрақұрылым ғана емес, ауылда жұмыс орындары ашылып, халықтың өмір сапасы артуда.

Министрлік қазіргі таңда екі жобаны бір бағдарламаға біріктіру бағытында жұмыстар жүргізіп жатқанын мәлімдеді. Жаңа бағдарлама «Ауыл аманаты» атауымен ұсынылып отыр. Бұл бастама 2023–2027 жылдарға арналған ауылдық аумақтарды дамыту тұжырымдамасына сай іске аспақ. Жобаларды дамуы әлеуеті жоғары ауылдарда басым түрде жүзеге асыру ұсынылды. Өлшемшарттарды қайта қарау нәтижесінде қамтылатын ауылдар саны 500-ге дейін артуы мүмкін.

Сонымен қатар жаңа бағдарламада қаржы ресурстарын әділ және стратегиялық тұрғыда бөлу, тиімділікті бағалау тетіктерін жетілдіру, мониторинг пен есептілікті автоматтандыру ұсынылып отыр. Бұл шаралар мемлекеттік бағдарламалардың ашықтығы мен тиімділігін арттыруға бағытталады.

Түркістан облысының үлгісі – республикаға тарайтын тәжірибе

Мәжілісте Түркістан облысы әкімінің орынбасары Нұрбол Тұрашбеков өңірде екі жоба аясында атқарылған жұмыстарға тоқталды. Оның айтуынша, «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында облыста 602 ауылдық елді мекенді жаңғырту көзделген (оның ішінде 133 – тіректі, 469 – спутникті ауылдар). Соңғы 5 жылда 113,2 млрд теңге бөлініп, 1 567 жоба жүзеге асырылған. Атап айтқанда:

• 173 әлеуметтік нысан (мектеп, балабақша, медицина мекемесі) салынған;

• 104 инфрақұрылымдық жоба іске асқан;

• 1 571 көше жөнделіп, жол-көлік қатынасы жақсарған.

Осының нәтижесінде 363 елді мекенде тұрғындар заманауи инфрақұрылыммен қамтылып, 10 мыңға жуық жаңа жұмыс орны ашылған.

Ал «Ауыл аманаты» жобасы аясында 2022–2024 жылдары облысқа 22,8 млрд теңге қаржы бөлінген. Бұл қаражат есебінен 3 293 жоба қаржыландырылып, 3 665 жұмыс орны ашылды. Биылғы жоспар бойынша 1 097 жобаны іске асырып, 1 192 жаңа жұмыс орны ашу көзделіп отыр. Бұл – ауыл экономикасын дамытудағы маңызды жетістіктер.

Жаңа кезеңге жаңа серпін

Облыс әкімі Нұралхан Көшеров өз сөзінде жобаларды біріктіру бастамасының маңызын атап өтіп, Түркістан облысында барлық аудан, қаланың даму жоспары әзірленіп, жұмыстар нақты бағытта жүргізіліп жатқанын айтты. Жаңа бағдарламаны іске асыруда әкімдік орталық органдармен бірлесіп, үйлестірілген қадамдар жасайтынын жеткізді.

Қорытынды

Мәжілісті түйіндеген Қанат Бозымбаев жауапты органдарға ауылдық аумақтарды дамыту бағытындағы жұмыстарды жүйелі түрде жалғастыруды тапсырды. Ол сондай-ақ жергілікті әкімдерге әрбір жобаның орындалуына жеке жауапкершілікпен қарау қажеттігін еске салды.

Ауыл – елдің жүрегі. Оны жаңғырту – тек экономикалық емес, әлеуметтік және рухани жаңғырудың да басты тетігі. Сондықтан «Ауыл аманаты» аясында ауылдарды кешенді дамыту – болашақтың берік іргетасын қалаудың маңызды қадамы болмақ.